Acupunctuur tegen pijn bij bevalling

 Een natuurlijke ruggensteun

Nederland is een bijzonder land in de wereld van de verloskundige. Of misschien beter gezegd: een buitenbeentje. De ruggenprik is hier taboe. Toch doet bevallen erg veel pijn. Denk daarom eens aan acupunctuur als pijnbestrijder..

De bevalling van je eerste kind is een mijlpaal in je leven. Je hebt een leven voordat je de geboorte hebt meegemaakt en een leven daarna. De emoties, de pijn; het is niet te voorspellen en nergens mee te vergelijken. Maar de pijn is gek genoeg, wel snel vergeten.

Gina Swartjes (38) uit Renkum: “Tijdens de bevalling van mijn tweede kind dacht ik: Hoe kon ik vergeten dat het zó pijnlijk is. Als ik dit geweten had, was ik nooit aan een tweede begonnen!” Gina heeft inmiddels drie kinderen.

Geen wonder dus dat in bijna alle westerse landen de bevallingen plaatsvinden in een kliniek of ziekenhuis onder een pijnverdovend middel of een ruggenprik. Zo bevalt in de Verenigde Staten zesennegentig procent van alle vrouwen in het ziekenhuis met standaard een verdoving én een ruggenprik.

In Nederland zijn verloskundigen en gynaecologen meer terughoudend. Daar zijn goede redenen voor. Elke kunstmatige ingreep brengt namelijk een risico met zich mee. De baby kan via de placenta iets van het verdovingsmiddel binnenkrijgen en daardoor na de bevalling in minder goede conditie zijn. Ook de kersverse moeder kan klachten houden, zoals hevige napijn als de verdoving is uitgewerkt of zelfs chronische hoofdpijn.

Pijnbestrijding wordt daarom hier alleen toegepast als het écht noodzakelijk is. Als de baby bijvoorbeeld in een stuitligging ligt, waardoor de bevalling zeer pijnlijk is. Of als de ontsluiting erg lang op zich laat wachten en de moeder uitgeput raakt. Een ruggenprik wordt toegepast als de gynaecoloog besluit tot een keizersnede.

Dat moet gebeuren als de conditie van de baby achteruitgaat of als blijkt dat de baby te groot is om door het bekken te passen. Soms is een algehele narcose noodzakelijk, bijvoorbeeld als na de geboorte van de het kind de placenta niet vanzelf naar buiten komt.

 

Die andere prik

Als er geen medische indicatie is voor een kunstmatige ingreep, kan een natuurlijke pijnbestrijder een steuntje in de rug zijn. Uit een recent onderzoek van het Academisch Ziekenhuis van Örebro in Zweden blijkt dat een behandeling met acupunctuur voor extra ontspanning zorgt tijdens een bevalling. Kunstmatige pijnbestrijding met verdovende vloeistoffen kan hierdoor beperkt of zelfs vervangen worden. In Zweden is de laatste jaren de vraag naar acupunctuur tijdens bevallingen behoorlijk toegenomen: ongeveer tien tot vijftien procent van de zwangere vrouwen maakt er gebruik van.

Ook in Nederland wordt het toegepast. Acupuncturist Sandra Mars heeft al negen jaar een praktijk voor acupunctuur in Naarden en sinds kort een tweede praktijk in Almere-Haven. “Acupunctuur kan heel veel doen voor de vrouw vlak voor en tijdens de bevalling”, vertelt zij. “Door het aanbrengen van kleine naaldjes in het oor kun je zorgen voor plaatselijke verdoving gedurende de tijd dat die naaldjes in het oor blijven zitten. Vaak zet je dan ook naaldjes op de handen van de vrouw. Die naaldjes zorgen voor een hoger endorfinegehalte (natuurlijke pijnstillers van het lichaam) in het bloed. Hierdoor wordt de pijn van de weeën minder gevoeld. Het fijne is dat je enkele dagen of uren voor de bevalling kunt behandelen. Het pijnverlagend effect duurt voort tijdens de bevalling.”

 

Ook mogelijk: weeën opwekken

Daarnaast kan acupunctuur helpen de pijn van weeën te verzachten of weeën op te wekken. Sandra: “Het nadeel van een infuus met een kunstmatig weeën opwekkend middel is dat je een soort weeënstorm krijgt. De weeën volgen elkaar in rap tempo op zodat je nauwelijks de tijd krijgt om op adem te komen.”

Door een korte acupunctuurbehandeling is het echter ook mogelijk de bevalling in gang te zetten. Meestal komen de eerste weeën ongeveer twee tot zes uur na de behandeling. Heel soms zijn twee behandelingen nodig als de bevalling wel op gang komt, maar niet doorzet.

“De vrouwen die om zo’n acupunctuurbehandeling vragen, hebben meestal al eerder een bevalling meegemaakt waarbij de weeën werden opgewekt in het ziekenhuis”, vertelt Sandra. “Dit hebben ze als onprettig ervaren. Bij een tweede of derde bevalling proberen ze daarom het kind op een meer natuurlijke wijze te laten komen.’

Lopen acupuncturist en verloskundige elkaar niet in de weg? Sandra: ‘Weeën opwekken doe ik altijd in de periode van de uitgerekende datum tot tien dagen na die datum. Als het dan nog niet gelukt is, gaat iemand alsnog naar het ziekenhuis. Doordat de behandeld gynaecoloog weet dat de vrouw op tijd voor de afspraak in het ziekenhuis is, wordt het niet als een probleem ervaren. Ze zijn zelfs vaak verrast door de makkelijke bevallingen.”

Jacqueline Bakhuizen (30) uit Soest heeft ervaren hoe acupunctuur helpt bij een bevalling. Ze was bij Sandra onder behandeling voor overgewicht. In diezelfde tijd werd ze zwanger en hielp Sandra haar tegen die typische kwaaltjes als misselijkheid, vocht vasthouden en obstipatie. “Ik ben nu acht maanden zwanger en merk duidelijk het verschil met mijn vorige zwangerschap”, vertelt Jacqueline. “Niet alleen heb ik minder last van kwaaltjes. Het gekke is, dat ook mijn baby onmiddellijk reageert op een behandeling. Het lijkt wel of het kindje de extra energie direct oppikt en gaat bewegen. Sandra heeft de baby zelfs kunnen draaien, want het lag niet in de goede houding.” Ze is zeker van plan acupunctuur te gebruiken als pijnbestrijding bij de bevalling. “Ik krijg zelf een thuisset mee voor het moment zelf. Een zeer geruststellende gedachte.”

© 2003 BETER, Lente 2003, nr 1