Acupunctuur tegen
pijn bij bevalling
Een natuurlijke ruggensteun
Nederland is een bijzonder land in de wereld van de
verloskundige. Of misschien beter gezegd: een buitenbeentje. De
ruggenprik is hier taboe. Toch doet bevallen erg veel pijn. Denk daarom
eens aan acupunctuur als pijnbestrijder.
De bevalling van je eerste kind is een mijlpaal in je leven.
Je hebt een leven voordat je de geboorte hebt meegemaakt en een leven
daarna. De emoties, de pijn; het is niet te voorspellen en nergens mee
te vergelijken. Maar de pijn is gek genoeg, wel snel vergeten.
Gina Swartjes (38) uit Renkum: “Tijdens de bevalling van
mijn tweede kind dacht ik: Hoe kon ik vergeten dat het zó pijnlijk is.
Als ik dit geweten had, was ik nooit aan een tweede begonnen!” Gina
heeft inmiddels drie kinderen.
Geen wonder dus dat in bijna alle westerse landen de
bevallingen plaatsvinden in een kliniek of ziekenhuis onder een
pijnverdovend middel of een ruggenprik. Zo bevalt in de Verenigde Staten
zesennegentig procent van alle vrouwen in het ziekenhuis met standaard
een verdoving én een ruggenprik.
In Nederland zijn verloskundigen en gynaecologen meer
terughoudend. Daar zijn goede redenen voor. Elke kunstmatige ingreep
brengt namelijk een risico met zich mee. De baby kan via de placenta
iets van het verdovingsmiddel binnenkrijgen en daardoor na de bevalling
in minder goede conditie zijn. Ook de kersverse moeder kan klachten
houden, zoals hevige napijn als de verdoving is uitgewerkt of zelfs
chronische hoofdpijn.
Pijnbestrijding wordt daarom hier alleen toegepast als het écht
noodzakelijk is. Als de baby bijvoorbeeld in een stuitligging ligt,
waardoor de bevalling zeer pijnlijk is. Of als de ontsluiting erg lang
op zich laat wachten en de moeder uitgeput raakt. Een ruggenprik wordt
toegepast als de gynaecoloog besluit tot een keizersnede.
Dat moet gebeuren als de conditie van de baby achteruitgaat
of als blijkt dat de baby te groot is om door het bekken te passen. Soms
is een algehele narcose noodzakelijk, bijvoorbeeld als na de geboorte
van de het kind de placenta niet vanzelf naar buiten komt.
Die
andere prik
Als er geen medische indicatie is voor een kunstmatige
ingreep, kan een natuurlijke pijnbestrijder een steuntje in de rug zijn.
Uit een recent onderzoek van het Academisch Ziekenhuis van Örebro in
Zweden blijkt dat een behandeling met acupunctuur voor extra ontspanning
zorgt tijdens een bevalling. Kunstmatige pijnbestrijding met verdovende
vloeistoffen kan hierdoor beperkt of zelfs vervangen worden. In Zweden
is de laatste jaren de vraag naar acupunctuur tijdens bevallingen
behoorlijk toegenomen: ongeveer tien tot vijftien procent van de
zwangere vrouwen maakt er gebruik van.
Ook in Nederland wordt het toegepast. Acupuncturist Sandra
Mars heeft al negen jaar een praktijk voor acupunctuur in Naarden en
sinds kort een tweede praktijk in Almere-Haven. “Acupunctuur kan heel
veel doen voor de vrouw vlak voor en tijdens de bevalling”, vertelt
zij. “Door het aanbrengen van kleine naaldjes in het oor kun je zorgen
voor plaatselijke verdoving gedurende de tijd dat die naaldjes in het
oor blijven zitten. Vaak zet je dan ook naaldjes op de handen van de
vrouw. Die naaldjes zorgen voor een hoger endorfinegehalte (natuurlijke
pijnstillers van het lichaam) in het bloed. Hierdoor wordt de pijn van
de weeën minder gevoeld. Het fijne is dat je enkele dagen of uren voor
de bevalling kunt behandelen. Het pijnverlagend effect duurt voort
tijdens de bevalling.”
Ook
mogelijk: weeën opwekken
Daarnaast kan acupunctuur helpen de pijn van weeën te
verzachten of weeën op te wekken. Sandra: “Het nadeel van een infuus
met een kunstmatig weeën opwekkend middel is dat je een soort weeënstorm
krijgt. De weeën volgen elkaar in rap tempo op zodat je nauwelijks de
tijd krijgt om op adem te komen.”
Door een korte acupunctuurbehandeling is het echter ook
mogelijk de bevalling in gang te zetten. Meestal komen de eerste weeën
ongeveer twee tot zes uur na de behandeling. Heel soms zijn twee
behandelingen nodig als de bevalling wel op gang komt, maar niet
doorzet.
“De vrouwen die om zo’n acupunctuurbehandeling vragen,
hebben meestal al eerder een bevalling meegemaakt waarbij de weeën
werden opgewekt in het ziekenhuis”, vertelt Sandra. “Dit hebben ze
als onprettig ervaren. Bij een tweede of derde bevalling proberen ze
daarom het kind op een meer natuurlijke wijze te laten komen.’
Lopen acupuncturist en verloskundige elkaar niet in de weg?
Sandra: ‘Weeën opwekken doe ik altijd in de periode van de
uitgerekende datum tot tien dagen na die datum. Als het dan nog niet
gelukt is, gaat iemand alsnog naar het ziekenhuis. Doordat de behandeld
gynaecoloog weet dat de vrouw op tijd voor de afspraak in het ziekenhuis
is, wordt het niet als een probleem ervaren. Ze zijn zelfs vaak verrast
door de makkelijke bevallingen.”
© 2003 BETER, Lente 2003, nr 1